Commons
Nordowô Macedoniô (do 2019: Macedońskô ; maced. Република Северна Македонија) – państwò w pôłniowi Eùropie, na Bałkańsczim Półòstrowie . Stolëcą je gard Skòpje . Òd 2020 nôleży do NATO.
Geògrafiô
Pòłożenié
Nordowô Macedoniô na tle szerszégò historiczno-geògraficznégò regionu Macedoniô
Leżi w pôłniowò-pòrénkòwi Eùropie , na nordã òd Grecje .
Wiéchrzëzna
Kôrta Macedonie
całownô: 25,713 km²
wiéchrzëzna lądu: 25,433 km²
wiéchrzëzna wòdów: 280 km²
môl na swiece wedle wiéchrzëznë: 150.
Brzegòwô liniô
0 km (państwò strzódlądowé)
Klimat
cepło i sëchò òb lato i jeséń, dosc chłodno i snieżësto òb zëmã.
Ùsztôłcenié terenu
Fizycznô kôrta Macedonie
górzësté z głãbòczima dolënama; trzë wiôldżé jezora, przez kòżdé bieżi państwòwô grańca; rzéka Wardar rozdzelô Macedoniã na dwa dzéle
Wësokòsc terenu
Góra Kòrab (2,764 m. n.r.m)
strzédnô wësokòsc: 741 m. n.r.m.
nôniższô wësokòsc: 50 m. n.r.m. (rzéka Wardar)
nôwëższi czëp: 2,764 m. n.r.m. (góra Kòrab)
Gruńtë wedle ùżiwaniô
rolné gruńtë: 44,3% (w tim 16,4% òrnëch gruńtów)
lasë: 39,8% (stój na 2011 r.)
Lëdze i spòlëzna
Pòpùlacjô
wielëna lëdztwa: 2,103,721 (stój na lëpińc 2017)
môl na swiece wedle wielënë lëdztwa: 145.
Etniczné karna
Macedończicë
Macedończicë 64.2%, Albańczicë 25.2%, Tërcë 3.9%, Cëgóni 2.7%, Serbòwie 1.8%, jinszi 2.2% (wôrtoscë szacowóné na 2002)
Jãzëczi
macedońsczi (òficjalny) 66,5%, albańsczi 25,1%, tërecczi 3,5%, romani 1,9%, serbsczi 1,2%
Miészëznowé jãzëczi są w òficjalnym (kòle macedońsczégò) ùżëcym w gminach, w jaczich co nômni 20% mieszkańców nôleżi do gwësny jãzëkòwi miészëznë.
Religijné karna
Prawòsławny mònastér swiãtégò Naùma
Macedońsko Prawòsławnô Cerkwiô 64,8%, mùzułmanie 33,3%
Ùrbanizacjô
mieskô pòpùlacjô: 57,3% (w 2017 r.)
wikszé miesczé westrzódczi: Skòpje (stolëca) – 503,000 mieszkańców (w 2015 r.)
Pòliticzny system
òficjalnô pòzwa: Repùblika Macedoniô (mac. Република Македонија )
pòliticzny ùstôw: parlamentarnô repùblika
stolëca: Skòpje
czasowô cona: UTC+1
państwowé swiãto: 8 séwnika – Dzéń Samòstójnotë
nôrodny himn: „Denes nad Makedonija” (Dzysô nad Macedonią )
Wëkònôwczô władza
pezydent Ǵorge Iwanow (òd 12 maja 2009)
premier Zoran Zaew (òd 31 maja 2017)
Ùstawòdôwczô władza
jednojizbòwi parlament – Zéńdzenié Repùbliczi Macedoniô (mac. Собрание на Република Македонија )