Pòdniéstrze

Z Wikipedia
Republica Moldovenească Nistreană


(Република Молдовеняскэ Нистрянэ)
Приднестровская Молдавская Республика
Придністровська Молдавська Республіка

Pòdniéstrze

Fana Pòdniéstrowsczi
Fana
Herb Pòdniéstrowsczi
Herb
Mòtto: -
Pòdniéstrze na karce
Òficjalny jãzëk Mołdawsczi, rusczi, ùkrajińsczi
Stolëca Tiraspol
Fòrma państwa repùblika
Wiéchrzëzna
% wòdë
4 163 km2 km²
2,35%%
Lëdztwò (2018) 469 000
Dëtk pòdniéstrowsczi rubel (RUP, PRB,)
Czasowô cona UTC {{{czasowô cona}}}
Nôrodné swiãto 2 séwnika ë 5 gòdnika
Himn Мы славим тебя, Приднестровье (Më sławimë cã, Pòdniéstrze)
Kòd felënk
Internet felënk
Telefón +373

Pòdniéstrze (rum./mòłd. Transnistria; rus. Приднестровье, trb. Pridniestrowie; ùkr. Придністров’я, trb. Prydnistrowia), òficjanié Pòdniéstrzańskô Mołdawskô Repùblika (rum./mołd. Republica Moldovenească Nistreană (mołd. cër. Република Молдовеняскэ Нистрянэ, trb. Riepublika Mołdowieniaske Nistriane), ros. Приднестровская Молдавская Республика, trb. Pridniestrowskaja Mołdawskaja Riespublika; ukr. Придністровська Молдавська Республіка, trb. Prydnistrowśka Mołdawśka Respublika). De iure aùtonomiczny región w pòrénkòwej Mołdawji, de facto nieùznawône państwò ze stolecą w Tiraspòlu, na lewim sztrądze Dniésterù ë prawòsztrądòwi gard Bender (Tighina).

Krôj òderwôł sã òd Mołdawji 2 séwnika 1990 rokù, déklarując òstanié w ZSRR. Samòstójnotã zadéklarowało 5 gòdnika tégò rokù. Je ùznônë blós bez Abchazjã ë Półniową Òsetjã, le òne ni są ùznanë przez ÒNZ.

Fana Pòdniéstrza pòzbawionô bëła rôdzécczégò céchòwaniô w latach 1990-2000.

Òd 2017 rokù rusczié nôrôdné céchë są trôktòwané tak samò jak pòdniéstrowsczié.[1]

Demografiô[edicëjô | editëjë zdrój]

Lëdztwò[edicëjô | editëjë zdrój]

Demògraficzné datë ticzące Pòdniéstrza są ze spisënków w latach 1989, 2004 ë 2015. W rokù 1989 ni ùwzglãdniono gardu Bender.

Nôródnota 1989
Mołdawianié 39,9%
Rusczë 25,5%
Ùkrajińcë 28,3%
Jinsze nôródnotë 6,4%
Lëdztwò w całoscë 546 400
Nôródnota 2004
Mołdawianié 31,9%
Rusczë 30,3%
Ùkrajińcë 28,8%
Bułgarë 2%
Pòlochë 2%
Gagauzë 1,5%
Jinsze nôródnotë 3,4%
Lëdztwò w całoscë 555 500
Nôródnota 2015
Mołdawiônë 28,6%
Rusczë 29,1%
Ùkrajińcë 22,9%
Bułgarë 2,4%
Gagauzë 1,1%
Pòdniéstrzanë 0,2%
Jinsze nôródnotë 1,9%
Felënk nôródnotë 14%
Lëdztwò w całoscë 475,373

Do lat 60 XX w. Mołdawiônë szlachùwali nôwinkszi òdsétk lëdztwa. Reprejé jãzëkòwé ë nôródnotòwé, szparłatnioné przesëlniômë do ZSRR ë téż jindustrializacjô ë jimigracjô z ZSRR zmniészëłë jich lëczbã w òpòzëcjô do Rusjôn ë Ùkrajińców. Nen trend ni zmieniôł sã pò ùpadkłù ZSRR dzë w 1989 Mołdawiôn bëło 40%, le w 2004 ju 32%. Wedle spsënkù z 2015 r. lëdztwò Pòdniéstrza zmôlało ò 80 000 lëdzë ë Rusczë są nôwinkszą nôródnotą (29,1%).

Jãzëczi[edicëjô | editëjë zdrój]

Ùrzãdnymi jãzëkami są mołdawsczi (je to môlowi rumùńsczi pisôny cërëlicą), rusczi ë ùkrajińsczi. Rusczi je jãzëczém administracji ë lingua franca.

Religjô[edicëjô | editëjë zdrój]

Wedle statystik, 91% lëdzë Pòdniéstrza szlachùje do cérkwi prawòsławnéj, a 4% do katolicczégò kòscóła. Katolëcë to przednô norda, dzë mieszkôją Pòlochë.

Sprôwné pòdzélenié[edicëjô | editëjë zdrój]

Sprôwné rajony Pòdniéstrza

Pòdniéstrze je pòdzélone na 7 rajonów (w tim dwa gardowe):

  1. Rajon Kamjankô (złoti)
  2. Rajon Rëbnicô (zeloni)
  3. Rajon Dubasari (czerwioni)
  4. Rajon Grigoriopol (żółti)
  5. Rajon Słobodja (liliewi)
  6. Gard Bender (apfelzynowi)
  7. Gard Tiraspol (jasnozeloni)

Bùtnowé lënczi[edicëjô | editëjë zdrój]

  1. https://wyborcza.pl/7,75399,21444578,naddniestrze-bedzie-uzywalo-rosyjskiej-flagi-na-rowni-z-wlasnymi.html