Eùropa

Z Wikipedia
Eùropa ë Eùropejskô Ùnijô

Eùropa (gr. ë łac. Europa, mòże bëc zrzeszëne z grecczim europos, 'letkò ùnoszącë sã', abò òd asyrsczégò ereb, co òznôczô 'zôpôd') je dzélã swiata (przez niechtërnech zwóny kòntinentã) na nordowi półkùglë planetë Zemia. Rozcëgò sã òd Atlantëcczégò Òceanu na zôpôdze do górów Ùral na pòrénkù razã z tima gòrama, téż òd Westrzódzemnegò Mòrza, Czôrnégò Mòrza ë òbniżeniô Kùmskò-Manëcczégò na pôłnim do Nordowégò Mòrza na nordze.

Geògrafne pòdôwczi[edicëjô | editëjë zdrój]

Satelitarni òdjimk Eùropë
Eùropa
Eùropa
Eùropa, 1000.

Wiéchrzëzna Eùropë: 10 521 324 km2, (5,96 mln km2 z òstrowama, le bez eùropejsczégò dzélu Rusczi)
Lëdztwò: kòl 584 mln (wôrtosc na ògle z 2002, bez eùropejsczégò dzélu Rusczi)
Równoleżnikòwi rozskòczënk: 5600 km (79 gradów)
Pôłnikòwi rozskòczënk: 4200 km (35 gradów)
Długota strądôw: 38 tys. km
Strzédna wiżô môlu: 340 m n.r.m.
Nôwëższi wëszéńc w Eùropie: Mont Blanc (4807 m n.r.m.)
Nôniższi môl w Eùropie: na strądze Kaspijsczégò Mòrza (-28 m p.r.m.)
Nôdłëgszô rzéka w Eùropie: Wołga 3530 km
Nôwiksze jezero w Eùropie: Ładoga 17700 km2
Strzédna gãscëzna lëdzy: 64 sztaturë/km2
Nôwiksze garde w Eùropie: Stambuł, London, Pariz, Mòskwa

Nôdalszi grańcë Eùropë jakno dzélu swiata:

Nôdalszi grańcë Eùropë jakno kòńtinentù:

Nôwikszim krôjã w Eùropie je Ruskô.

Razã z Azëją Eùropa je Eùrazëjã ë je jeji 1/5 wiéchrzëzne, nôbarżi pòłożoną na zôpôd ë je téż jeji nôwikszim pòłòstrowã.

Òbôcze téż[edicëjô | editëjë zdrój]

Dostónczi Wikipediji tikającé Eùropë

To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.


Państwa w Eùropie
Albańskô | Andorra | Aùstriô | Belgijskô | Biôłorus | Bòsnijô ë Hercegòwina | Bùlgarskô | Chòrwackô | Cyper | Czeskô Repùblika | Czôrnogóra | Dëńskô | Estóńskô | Fińskô | Francëjô | Greckô | Irlandëjô | Islandëjô | Italskô | Lëtewskô | Liechtenstein | Luksembùrskô | Łotewskô | Madżarskô | Malta | Miemieckô | Mòłdawskô | Mònakò | Néderlandzkô | Nordowô Macedoniô | Norweskô | Pòlskô | Pòrtugalskô | Rumùńskô | Ruskô | San Marino | Serbskô | Sloweńskô | Słowackô | Szpańskô | Szwajcarskô | Szwedzkô | Tëreckô | Ùkrajina | Watikan | Wiôlgô Britanijô
Zanôléżné teritoria: Alandsczé òstrowë | Farersczé òstrowë | Gibraltar | Grenlandzkô | Guernsey | Jersey | Man | Svalbard
Ògrańczoné ùznanié: Kòsowò | Pòdniéstrze