Kòrejańskô Lëdowò-Demokratnô Repùblika

조선민주주의인민공화국
Kòrejańskô Lëdowò-Demokratnô Repùblika

ò fanie	ò céchù
Mòtto: fëlëje òficjalné rzëczenié (''Nieòficjalnô: Mòże bëc gwësnym dobëcô, eżlë mô sã wiarã w lëdzy ë spùscë so na nich)
Òficjalny jãzëk	kòrejańsczi
Stolëca	P'yŏngyang
Fòrma państwa	totalitarizm
Przédnik kraju	Przédnik Nôrodny Kòmisëji Òbrony Kim Jong-un
Wiéchrzëzna  - całownô  - westrzódlądowe wòdë	97. na swiece 120 540 km² 0,1%
Lëdztwò  - całkowita (2005)  - gãscëzna lëdzy	47. na swiece 22 912 177 182,25 sztatur/km²
Dëtkòwô jednota	nordowòkòrejańsczi won (KPW)
Czasowô cona	UTC +8:30
Himn	Aegukka
Kòd ISO 3166	KP
Jinternet	felënk (zarezerwowóné je .kp)
Telefónowi kòd	+850

Pòrtal Kòreja

Kòrejańskô Lëdowò-Demokratnô Repùblika (kòr. 조선민주주의인민공화국, hanja 朝鮮民主主義人民共和國, MCR. Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk, Nordowô Kòreja, skrodz. KLDR)) je pòrénkòwòazjatëcczim państwã, chtërne pòwsta w nordowim dzélu Kòrejańsczégò Półòstrowa pò II swiatowi wòjnie na òbéńdach zajëmniãtich przez Czerwioną Armijã. Òficjalno je to kòmùnisticznô jednopartijna systema, chtërnej prowôdnikã je Kim Jong-Il. Totalitarną wëszëznã sprôwiô òpiartô na deji juche Partëja Ròbòtë Kòreji. Greńczy z Ruską na nordowim pòrénkù, Chinama na nordze, Pôłniową Kòreją na pôłnim. W Chinach a téż w sami Nordowi Kòreji, krôj zwóny je Pukchosŏn ("Nordowi Chosŏn"; 북조선; 北朝鮮). Bukhan ("Nordowi Han"; 북한; 北韓) to òglowé miono westrzód mieszkańców Pôłniowi Kòreji na krôj sąsadów.

Historëjô

Pò japòńsczi òkùpacëji Kòreji, chtërna skùńczëła sã razã z przegraną Japòńsczi w II swiatowi wòjnie w 1945, Kòreja òsta pòdzélonô na dwa partë zdłużą 38 równoleżnika. Sowiecczi Związk kòntrolowôł nordowi dzél a USA pôłniowi. Kòrejanë z zelgã pòwitôle wëzwòlenié òd Japònów, leno nie chcele zgòdzëc sã na wprowôdzanié cëzëch praw na òbéńdã półòstrowa. Rusczé ë Amerikane nie chcele zôs zgòdzëc sã na wespólne sprôwianié Kòreją. Dotëgòwało to do ùsôdzeniô w 1948 rokù apartnëch rządów w nordowim ë pôłniowim parce, jaczé zarôzkù ògłoszëłë sã jedinyma legalnëma rządama całowny Kòreji.

Narôstającé napiãcé ë greńcowi biôtczi midze òba krôjama doprowôdzëłë do domôcy kòrejańsczi wòjnë. 25 czerwińca 1950 rokù (Nordowô) Kòrejańskô Lëdowô Armija narëszëła 38 równoleżnik abë sparłãczëc òba państwa w jedną pòliticzną systemã pòd swòjim przédnictwã. Wòjna dérała do 27 lëpińca 1953 rokù, czedë òddzélë Zrzëszonéch Nôrodów, Kòrejańsczi Lëdowi Armiji ë Armijô Chińsczëch Dobrowòlników pòdpisale przedspòkój (zgòdã na spòkój) ë ùsôdzëlë Zdemilitarizowóną Conã midze Nordową a Pôłniową Kòreją.

Ùrzãdny pòdzélk

Ùrzãdnô karta Nordowi Kòreji

Nordowô Kòreja pòdzélonô je na dzewiãc prowincjów, trzë specjalnë òbéńdë ë dwa gardë sprôwióny bez rząd (chikhalsi, 직할시, 直轄市).

Miono	Hangeul	Hanja
Prowincëje
Chagang-do	자강도	慈江道
Nordowi Hamgyŏng	함경북도	咸鏡北道
Pôłniowi Hamgyŏng	함경남도	咸鏡南道
Nordowi Hwanghae	황해북도	黃海北道
Pôłniowi Hwanghae	황해남도	黃海南道
Kangwŏn-do	강원도	江原道
Nordowi P'yŏngan	평안북도	平安北道
Pôłniowi P'yŏngan	평안남도	平安南道
Ryanggang-do *	량강도	兩江道
Òbéńdë
Kaesŏng Kong-ŏp Chigu	개성공업지구	開城工業地區
Kŭmgangsan Kwangwang Chigu	금강산관광지구	金剛山觀光地區
Sinŭiju T'ŭkpyŏl Haengjŏnggu	신의주특별행정구	新義州特別行政區
Gardë sprôwióny direkt bez rząd
P'yŏngyang	평양직할시	平壤直轄市
Rasŏn	라선(라진-선봉)직할시	羅先(羅津-先鋒)直轄市

^* Czasã pisóné "Yanggang".

Przédny gardë

• Sinuiju
• Kaesong
• Nampho
• Chongjin
• Wonsan
• Hoeryong
• Hamhung
• Haeju
• Kanggye
• Hyesan

To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.