Przejdź do zawartości

Strzépcz

Z Wikipedia
Strzépcz
Wòjewództwò pòmòrsczé
Kréz wejrowsczi
Gmina Lëniô
Szôłtëstwò Strzépcz
Szôłtës Bruno Pòznańsczi
Pòłożenié 54° 27' 14'' N
18° 01' 48'' E
Lëdztwò (2006)
 - lëczba lëdzy

776
Czérënkòwi numer
(do 2005)
58
Pòcztowi kòd 84-223
Registracëjowé tôflë GWE
Pòłożenié na kôrce Pòlsczi
Strzépcz
Strzépcz
Strzépcz
Kòscół pw. Marie Magdalenë w Strzépczu

Strzépcz (pl. Strzepcz) – wies szôłtëskô szôłtëstwa Strzépcz, do chternégò wchôdô jesz Dargòlewò, Głodnica ë Zelony Dwórk. Drëgô żle jidze ò wiôlgòsc wies w gminie Lëniô, jakô je kòle skrziżowaniô drogów do Wejrowa, Lãbòrga ë Kartuz. Przed wòjną wies, jakô bëła sedzbą wójtostwa (do 1975 rokù) mia charakter môłégò gardu. Pòzwa wsë, pierwòszno brzëmiącô "Trzebsk", pòchôdô òd czasnika trzebic.

Pierszé wiadło ò Strzépczu bëło zapisané w 1314 rokù, ale parafia na gwës pòwsta tu rëchli - na przełómaniu 12. ë 13. stalatégò. Wies ne czasu słëcha do chmielińsczi kasztelanii. Òd 1318 rokù Strzépcz béł w wójtostwie, a pózni w mirochòwsczim starostwie. W 18. stalatim bëło tu 10 gbùrów i karczma, a wies znónô téż bëła z produkcji grónków a téż òdbiwającëch sã tuwò sejmików szlachtë mirochòwsczégò starostwa. Ò znaczenim Strzépcza mòże swiôdczëc to, że starą familie Przebendowsczich tu kòle kòscoła w 1757 rokù béł wëbùdowóny szpëtôl dlô biédnëch. Rozwij Strzépcza béł na przełómaniu 19. ë 20. stalatégò, czej wies bëła sedzbą wëszëznów gminë. W kùńcu 19. stalatégò w Strzépczu mieszkało wicy jak 500 lëdzy, a do òbéńdë wsë rëchòwóné bëłë téż pùstczi z òkòlégò - m. jin. Głodnica ë Zelony Dwórk. Pò II swiatowi wòjnie w môlu stôrégò, w dzélu ùszkòdzonégò w 1945 rokù kòscoła, béł wëbùdowóny mùrowóny, jistniejący do dzysô kòscół sw. Marii Magdalenë. W latach 80. i 90. XX w. nastôł dalszi rozwij Strzépcza. Òd 2000 rokù dzejô tuwò jedurnô w gminie strzédnô szkòła - Kaszëbsczé Òglowòsztôłcącé Liceum. Tu młodzëzna ùczi sã kaszëbsczégò jãzëka.

Na smãtôrzu w Strzépczu je môl smiercé 80 lagrowëch z lagru Stutthof - z 1945 rokù, chtërni szlë bez Strzépcz w Marszu Smierce, ë spale w môlowim kòscele. Na nym samym smãtôrzu je grób Aleksandra Labùdë, kaszëbsczégò spolëznowégò dzejôrza ë ùtwórcë.

Nad rozległim Strzepsczim Jezorã òd 2009 rokù je zelonô plaża i rekreacyjnô jinfrastrunturô. We wsë wôrt zazdrzec do kòscoła, jaczégò òbstrój pòchôdô w dzélu z rëchlészi póznobarokòwi swiątnicë, jakô sta tuwò do 1946 rokù. Malowniczoscą czarzą leżącé na zôpôd òd wsë wëbùdowaniô Zelonégò Dwòrkù, nad Łebą kòle drodżi do Tłuczewa, z tradicyjną szachùlcową bùdacëją a téż leżącé na grzëpach na pôłnié òd Zelonégò Dwòrkù pùstczi Głodnica, dze òd 1991 rokù fùnkcjonëje piérszô Kaszëbskô Spòdlëcznô Szkòła na Kaszëbach.

We strzépsczim kòscele je figùrenka Matczi Bòsczi Strzépsczi, chtërna mòże bëc stôrszô òd figùrenczi Matczi Bòsczi Swiónowsczi, Królëwi Kaszëb. Stôrodôwnotą są téż figùrenczi sw. Piotra ë Pawła.

We Strzépczu, kòl Kaszëbsczégò Òglowòsztôłcącégò Liceum stoji szlachòta Grzenié - Dëcha ze szlachù "Pòczuj Kaszëbsczégò Dëcha" w gminie Lëniô.

Strzépcz w lëteraturze

[edicëjô | editëjë zdrój]

Ò Strzépczù pisôł w swòjim pòémace "Ò Panu Czôrlińsczim co do Pùcka pò sécë jachôł" Heronim Derdowsczi: (...)Mòże żesta ò ni dotąd wiele jesz nie czulë/A to wies je nôznoczniészô z całi zemsczi kùlë(...) ë téż (...)Òna zawdë dlô całégò kréjsu bãdze wzorã/Bò szôłtësów syn ze Strzépcza òstôł profesorã(...).

W Strzépczu rok kòle rokù zatrzimôwô sã pielgrzimka z Kòscérznë do Wejrowa. Pisôł ò tim Aleksander Majkòwsczi w swòjim dokazu "Żecé ë przigòdë Remùsa". To tuwò téż nocowôł Remùs òb czas ti pielgrzimczi.

Bùtnowé lënczi

[edicëjô | editëjë zdrój]


herb gminë Lëniô Gmina Lëniô

Sëdzba wëszëznów gminë: Lëniô
Szôłtëstwa: Kãtrzëno | Kòbëlôsz-Pòtãgòwò | Lewinkò | Lewino | Miłoszewò | Niepòczołejce
Òsek | Pòbłocé | Smażëno | Strzépcz | Tłuczewò | Zakrzewò



To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.