Krëjamnô Wòjskòwô Òrganizacëjô "Pòmòrsczi Grif"

Bunker zrobiony pòdług stôrégò mòdła

Krëjamnô Wòjskòwô Òrganizacëjô "Pòmòrsczi Grif" (pòl. Tajna Organizacja Wojskowa Gryf Pomorski) - to bëła wòjskòwô òrganizacëjô òb czas II Swiatowi Wòjnë. W rësznoce zatôrczënkù òna bëła na Kaszëbach nômòcniészą òrganizacją i bëło w ni wiele Kaszëbów. Z pòczątkù òna zwała sã „Kaszëbsczi Grif”, a pòtemù „Pòmòrsczi Grif”. Ji ùtwórcą béł szkólny Józef Dambek, a prowôdnikã ks. płk Józef Wrëcza. Pò II swiatowi wòjnie z „Pòmòrsczégò Grifa” mógł jidz np. do Òbëwatelsczi Milicje.

Ò ùcemiãgach żëcô i biôtczi Kaszëbów, wcygniątëch do Rzeszë, a chtërny miele - w krótczim czasu - bëc zgermanizowóny, w całoscë zeswiôdczô to, że wiele, żebë retac żëcé, ucékało do Generalnégò Gùbernatorztwa abo bënë Miemców. W òstatnym czãdze wòjnë Kaszëbów òbjimnãłë colemało tragedie sparłãczoné z wmaszérowanim Czerwiony Armie, w nym gwôłtë i wëwôżanié bënë Rusczi, czasã za Ùral, na Sybiriã, skądka wiele ju nie przëszło nazôt. Trôfiało sã to òsoblëwie młodim lëdzóm, w tim téż bëtnikóm rësznotë zatôrczënkù. W 1949 rokù Ùrząd do sprawów Pùblicznégò Bezpiekù w Gdinie jinteresowało co robią dôwny nôleżnicë „Pòmòrsczégò Grifa".

Rozmajitoscë

Ò "Grifie" i Stutthofie napisôł Francyszk Grucza tak: "..., czej w akcji "Grifa" szedł w lëft jeden z wòjnowëch òkrãtów pòdwòdnëch (...). Za to wiele lëdzy pòzamklë."

Lëteratura

• F. Grëcza: Rëbacczi syn [w]:E. Pryczkowski, "Kaszubski Kordecki. Życie i twórczość ks. prałata Franciszka Gruczy", Banino 2008, s. 145
• G. Stone: Slav outposts in Central European history : the Wends, Sorbs and Kashubs, London, UK : Bloomsbury Academic, an imprint of Bloomsbury Publishing Plc, 2016.

To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.