Nordowô Macedoniô

Z Wikipedia
(Przeczerowóné z Macedońskô)
Северна Македонија
Nordowô Macedoniô
Fana Macedonie
Fana
Herb Macedonie
Herb
Mòtto: –
Nordowô Macedoniô na karce
Òficjalny jãzëk macedońsczi
Stolëca Skòpje
Fòrma państwa repùblika
Wiéchrzëzna
% wòdë
25 713 km²
1,9%
Lëdztwò (2017) 2 103 721
Dëtk macedońsczi denar (MKD)
Czasowô cona UTC +1
Nôrodné swiãto 8 séwnika
Himn „Denes nad Makedonija”
Kòd MK
Internet .mk
Telefón +389
Commons
Commons
Òbôcz galerëjã na Wikimedia Commons:
Nordowô Macedoniô

Nordowô Macedoniô (do 2019: Macedońskô; maced. Република Северна Македонија) – państwò w pôłniowi Eùropie, na Bałkańsczim Półòstrowie. Stolëcą je gard Skòpje. Òd 2020 nôleży do NATO.

Geògrafiô[edicëjô | editëjë zdrój]

Pòłożenié[edicëjô | editëjë zdrój]

Nordowô Macedoniô na tle szerszégò historiczno-geògraficznégò regionu Macedoniô

Leżi w pôłniowò-pòrénkòwi Eùropie, na nordã òd Grecje.

Wiéchrzëzna[edicëjô | editëjë zdrój]

Kôrta Macedonie
  • całownô: 25,713 km²
  • wiéchrzëzna lądu: 25,433 km²
  • wiéchrzëzna wòdów: 280 km²
  • môl na swiece wedle wiéchrzëznë: 150.

Lądowé grańce[edicëjô | editëjë zdrój]

Brzegòwô liniô[edicëjô | editëjë zdrój]

0 km (państwò strzódlądowé)

Klimat[edicëjô | editëjë zdrój]

cepło i sëchò òb lato i jeséń, dosc chłodno i snieżësto òb zëmã.

Ùsztôłcenié terenu[edicëjô | editëjë zdrój]

Fizycznô kôrta Macedonie

górzësté z głãbòczima dolënama; trzë wiôldżé jezora, przez kòżdé bieżi państwòwô grańca; rzéka Wardar rozdzelô Macedoniã na dwa dzéle

Wësokòsc terenu[edicëjô | editëjë zdrój]

Góra Kòrab (2,764 m. n.r.m)
  • strzédnô wësokòsc: 741 m. n.r.m.
  • nôniższô wësokòsc: 50 m. n.r.m. (rzéka Wardar)
  • nôwëższi czëp: 2,764 m. n.r.m. (góra Kòrab)

Gruńtë wedle ùżiwaniô[edicëjô | editëjë zdrój]

  • rolné gruńtë: 44,3% (w tim 16,4% òrnëch gruńtów)
  • lasë: 39,8% (stój na 2011 r.)

Lëdze i spòlëzna[edicëjô | editëjë zdrój]

Pòpùlacjô[edicëjô | editëjë zdrój]

  • wielëna lëdztwa: 2,103,721 (stój na lëpińc 2017)
  • môl na swiece wedle wielënë lëdztwa: 145.

Etniczné karna[edicëjô | editëjë zdrój]

Macedończicë

Macedończicë 64.2%, Albańczicë 25.2%, Tërcë 3.9%, Cëgóni 2.7%, Serbòwie 1.8%, jinszi 2.2% (wôrtoscë szacowóné na 2002)

Jãzëczi[edicëjô | editëjë zdrój]

  • macedońsczi (òficjalny) 66,5%, albańsczi 25,1%, tërecczi 3,5%, romani 1,9%, serbsczi 1,2%
  • Miészëznowé jãzëczi są w òficjalnym (kòle macedońsczégò) ùżëcym w gminach, w jaczich co nômni 20% mieszkańców nôleżi do gwësny jãzëkòwi miészëznë.

Religijné karna[edicëjô | editëjë zdrój]

Prawòsławny mònastér swiãtégò Naùma

Macedońsko Prawòsławnô Cerkwiô 64,8%, mùzułmanie 33,3%

Ùrbanizacjô[edicëjô | editëjë zdrój]

  • mieskô pòpùlacjô: 57,3% (w 2017 r.)
  • wikszé miesczé westrzódczi: Skòpje (stolëca) – 503,000 mieszkańców (w 2015 r.)

Pòliticzny system[edicëjô | editëjë zdrój]

  • òficjalnô pòzwa: Repùblika Macedoniô (mac. Република Македонија)
  • pòliticzny ùstôw: parlamentarnô repùblika
  • stolëca: Skòpje
  • czasowô cona: UTC+1
  • państwowé swiãto: 8 séwnika – Dzéń Samòstójnotë
  • nôrodny himn: „Denes nad Makedonija” (Dzysô nad Macedonią)

Wëkònôwczô władza[edicëjô | editëjë zdrój]

  • pezydent Ǵorge Iwanow (òd 12 maja 2009)
  • premier Zoran Zaew (òd 31 maja 2017)

Ùstawòdôwczô władza[edicëjô | editëjë zdrój]

jednojizbòwi parlament – Zéńdzenié Repùbliczi Macedoniô (mac. Собрание на Република Македонија)

Bibliografiô[edicëjô | editëjë zdrój]

Państwa w Eùropie
Albańskô | Andorra | Aùstriô | Belgijskô | Biôłorus | Bòsnijô ë Hercegòwina | Bùlgarskô | Chòrwackô | Cyper | Czeskô Repùblika | Czôrnogóra | Dëńskô | Estóńskô | Fińskô | Francëjô | Greckô | Irlandëjô | Islandëjô | Italskô | Lëtewskô | Liechtenstein | Luksembùrskô | Łotewskô | Madżarskô | Malta | Miemieckô | Mòłdawskô | Mònakò | Néderlandzkô | Nordowô Macedoniô | Norweskô | Pòlskô | Pòrtugalskô | Rumùńskô | Ruskô | San Marino | Serbskô | Sloweńskô | Słowackô | Szpańskô | Szwajcarskô | Szwedzkô | Tëreckô | Ùkrajina | Watikan | Wiôlgô Britanijô
Zanôléżné teritoria: Alandsczé òstrowë | Farersczé òstrowë | Gibraltar | Grenlandzkô | Guernsey | Jersey | Man | Svalbard
Ògrańczoné ùznanié: Kòsowò | Pòdniéstrze