8 strëmiannika
(Przeczerowóné z 8 strumiannika)
8. Strëmiannika
[edicëjô | editëjë zdrój]
8. strëmiannika to je 68. dzéń rokù gregòriańsczego kalãdôrza (69. dzéń w rokù przestãpnem). Òstało 298 dniów do kùńca rokù.
Swiãta ë ùroczëznë
[edicëjô | editëjë zdrój]- Mionowi dzéń (Jimieninë): Béjatë, Sztefóna
- Midzënôrodné: Dzéń Białk
- Swiãto ONZ: Midzënôrodny Dzéń Praw Białk i Pokoju
Wëdarzenia
[edicëjô | editëjë zdrój]- 415 - Hypatia, anticzna greckò-egipskô filozofka neoplatonskô, astronomka i matematiczka zamordowana na dardzi przez chrzescyjańsczich mnichow w Aleksandrii.
- 1908 - 15.000-25.000 białk robiącëch w fabrikach ruchnow sztrëjkùją w Nowim Yorku i Chicago dla lepszich praw warkòwech i detkow za robote białk, czej òsta inspiracëjo dla Dna Białk.
- 1910 - Midzënôrodny Dzéń Białk Robiacech ùsôdzony na 2. konferencëji socjalistecznech białk w Kopenhadze dla lepszich praw białk i prawa welowania dla bialk.
- 1910 - W Szpańskô krol Alfonso XIII dawa szpansczim bialkom prawo sztudérowônio na uniwersitetach.
- 1911 - Pierszi Dzéń Białk Robiacech swiãtowany w Aùstriô, Denskô, Miemieckô i Szwajcarskô.
- 1913-1914 - Bialki w Europeji protestujô procëm I swiatowë wòjnë.
- 1914 - Pierszi Dzen Białk Robiacech swiãtowany tez w Szwedzkô i Ruskô (wedl. kaladarza julianscziego, sledni tidzen godnika).
- 1917 - Ruskie białki na Dzéń Białk organizeja sztrëjki i protestowe demonstraceje (z parola "chleba i pokoju") procëm glodowi, procëm wòjnë i procëm monarchii jako Rewolucejô Gromicznikowo (8. stremiannika gregorianscziego to 23. gromicznika julianscziego), sledni rusczi cesorz car Niklosz II musi tedy abdekowac, czej dawa zaczatk Rewoluceji Pazdzérznikowej nego roku.
- 1922 - Pierszi Dzéń Białk swiãtowany w Chinëch.
- 1939 - Pierszi Dzéń Białk swiãtowany w Szpańskô.
- 1939 - W Gdini òtemkłe kino "Gwiôzda", po wojnie to kino Bôłt, kino Warszawa.
- 1977 - ONZ usodza Midzënôrodny Dzéń Praw Białk i Pokoju jako swiãto wszetczech panstw noleznich do ONZ.
- 2011 - Je òbchôdzone swiãto 100 lat Midzënôrodnego Dnia Białk.
Ùrodzëlë sã
[edicëjô | editëjë zdrój]- 1822 - Ignacy Łukasiewicz, pòlsczi chemik, aptekorz, ùsôdzca
- 1839 - Josephine Cochrane, amerikańskô usodzôrka (ùm. 1913)
- 1892 - Juana de Ibarbourou, urugwajskô poetka i runitka (ùm. 1979)
- 1896 - Charlotte Whitton, kanadejskô gazetniczka i politikôrka, pierszô białka jako burmester Ottawy (ùm. 1975)
- 1902 - Louise Beavers, afroamerikańskô teatrownica i spieworka (ùm. 1962)
- 1909 - Beatrice Shilling, anielskô inzinierka, rajdowniczka motoceklowa (ùm. 1990)
- 1945 - Sylwia Wiegand, amerikańskô matematiczka
- 1947 - Carole Bayer Sager, amerikańskô kompozitorka, spiewôrka, malôrka
- 1982 - Kat von D, meksikansko-amerikańskô artistka tatuazu
Ùmarlë
[edicëjô | editëjë zdrój]- 415 - Hypatia, anticzna greckò-egipskô filozofka neoplatońskô, astronomka i matematiczka
- 2001 - Jón Piépka, kaszëbsczi poeta, runita (ùm. 2001)
Przësłowié
[edicëjô | editëjë zdrój]- Jak le spiéwac zaczną drózdë, wnet na pòlach pòkôżą sã brózdë.
Stëcznik - Gromicznik - Strëmiannik - Łżëkwiat - Môj - Czerwińc
Lëpińc - Zélnik - Séwnik - Pazdzérznik - Lëstopadnik - Gòdnik