 Commons
Niemieckô[1], Niemcë abò Miemcë, Federalnô Repùblika Niemiec (niem. Deutschland, Bundesrepublik Deutschland, BRD) je państwã w zôpadny Eùropie ë dzélã Eùropejsczi Ùniji.
Miemcë przez stalata bëlë zgrôwny do rozrëmieniô. Ich sparłãczëł w 1871 rokù Otto von Bismarck.
- 843 – traktat w Verdun, pòwstanié Pòrénkòwòfrankijsczego Państwa
- 962 – król Niemiecczi Otton I òstał kòrónowany na czezera rzimsczego, pòwstało Swiãté Rzimskie Czezerstwò
- 1226 – polsczi ksążã Kónrôd I Mazowiecczi sprowadza Krzëżôków do Chełmińsczi Zemie[3].
- 1525 – hołd prësczi, slédny Wiôldżi Méster Albrecht Hohenzollern òstaje ksążã Prës[4]
- 1701 – ksążã Fryderyk I je kòrónowany na króla Prës[5]
- 1804 – czezer Francëszk II Habsburg kòrónuje sã na czezera Aùstrie (czedë Napoleon kòrónowoł sã na czezera Francësczi)
- 1806 – likwidacëjô Rzimskiego Czezerstwa przez Napoleona
- 1815 – pòwstanié Niemiecczego Związku, pòd kòntrolą Aùstrie, po wòjnach Napoleońsczich
- 1848 – Zymk Ludów, parlameńt Frankfurcczi chcëł Zjednóć Niemcë i wëbrac Fryderyka Wilhelma IV na czezera, ale ten òdmówił[6]
- 1866 – wòjna austriacczo-prëscza[7], pòwstaje Związk Nordowoniemiecczi, pòd kòntrolą Prës
- 1870 – wòjna francësczo-prëscza, pòwstaje zjednóné Niemiecczé Czezerstwò, czezerem òstał Wilhelm I
- 1914 – Niemcë biorą ùdzél w I swiatowy wòjnie
- 1918 – rewolucëjô lëstopadnikowô, òbalenie czezera Wilhelma II, pòwstanié Weimarsczej Repùbliki
- 1922 – krëjamny ùkłôd midze Ruską a Niemcami w Rapallo[8]
- 1925 – ùkłôd w Locarno z Francëją, Belgijską, Wiôlgôą Britaniją i Italską w sprawie nienarëszalnosci zôpadny greńcy Niemiecczégo[9]
- 1933 – Adolf Hitler òstał kanclerzem Niemiecczégo, pòwstanié III Rzeszy, pòwstały kòncentracëjne lagry, pierszy w Dachau[10]
- 1934 – Hitler òstał Führerem, wódcą i kanclerzem Rzeszy
- 1938:
- 12 strëmiannika – Anschluss Aùstrie[11]
- 30 séwnika – ùkłôd w München w sprawie Czechosłowacëji, chtërna mioła òddac Pas Sudetów[12].
- 10 lëstopadnika – Noc kriształowa mòrd Żydów w nocy z 9 na 10 lëstopadnika[7]
- 1939 – zajãcé całej Czechosłowacëji. Pakt Ribbentrop-Mołotow, midze Niemcami a Związkiem Sowiecczim
- 1941 – òperacjô Barbarossa - niemieccza jinwazjô na ZSRR
Pò wiele biôtkach i samòbójstwã Hitlera Niemcë skapitulowały 8 maja 1945.
|
