Pòmerénk
Pòmerénk abò pòmòrénk (pòl. pomeranka) – ôrt wiôldżégò, cãżczégò, plaskatodnowégò żôglowégò rëbacczégò bôta. Jegò kònstrukcjô pòwsta w Pòmrach (zôcz. XIX stalata), òd 80. lat XIX stalata czãsto ùżiwónô przez rëbôków na Kaszëbach. Pòmerénczi bëlë bùdowóné zakłôdkòwą techniką. Bëłë ùsztiwnióné dennikama ë wiązadłama srãbù, jaczé ze sobą sã nie stikałë (je to pòmión słowiańsczi techniczi bùdowë bôtów). Ne bôtë letkò mógł wëcygnąc na sztrąd przez to, że miałë plaskati dno (bëłë to nôwikszé rëbacczé bôtë na Pòmòrzim, jaczé móglë wcëgnąc na sztrąd lëdze swòjima mùsklama). Pòmerénczi bëłë ùżiwóné do łowieniô flądrów, brëtlingów a téż lososów. Na łów mògło na nëch bôtach jachac 6-8 lëdzy dalek w mòrze, nawetkã do 20 mòrsczich mil òd sztrądu. Na Kaszëbach bùdowóné bëłë m.jin. w Karwi, Jastarnie a Pùckù.
Tipiczné pòmerénczi bëłë òd 8,5 do 9 métrów dłudżé, a òd 2,4 do 2,6 métrów szeroczé. Pierwòszno robioné bëłë leno z dãbòwégò drzewa. Ùtikóné bëłë smòłą. Bieżało sã na nich pòd gaflowima żôglama, jaczé skłôdałë sã z grotżôgla, fòka, kliwra a topsla. Mógł nima téż jachac na paczënach. Żebë zmiészëc drif miałë szwerdã (miecz).
Dzysôdnia pòmerénczi ùżiwóné są leno do rekreacji a òbczas pòkôzków dlô letników.
Lëteratura
[edicëjô | editëjë zdrój]Bernard Zëchta: Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, Ossolineum, Wrocław - Warszawa - Kraków 1970, tom IV, s. 134.