Bizantińsczi òbrządk
(Przeczerowóné z Katolëcczi Kòscół Bizantińsczégò Òbrządkù)
Bizantińsczi òbrządk (grecczi òbrządk) – wschòdny liturgiczny òbrządk, jaczi rozwinął sã w stôrożëtnym kònstantinopòlitańsczim patrijarchace i rozkòscerził sã pózni na aleksandrijsczi i antiochijsczi patrijarchat. Słowiónie i Rumùni bizantińsczi òbrządk przëjãlë z Kònstantinopòla.
Bizantińsczi òbrządk òpierô sã na liturgii sw. Jakùba z Jerozolëmë ze zmianama, jaczé wprowadzëlë sw. Bazyl i sw. Jón Chrizostom. Nen òbrządk je ùżiwóny we wszëtczich prawòsławnëch cerkwiach i w grekòkatolëcëzmie. W liturgii można ùżëwac nôrodowé jãzëczi, chòc westrzód słowiańsczich nôrodów rozkòscerzony je przede wszëtczim cerkwiowòsłowiańsczi.
W bizantińsczim òbrządkù wëstãpùje czile pòrządków sprôwianiô liturgii:
- Liturgiô sw. Jakùba – ùżiwónô w dzéń sw. Jakùba i w pierszą niedzelã pò Jastrach;
- Liturgiô sw. Jana Chrizostoma – zwëczajnô prawòsławnô liturgiô;
- Liturgiô sw. Bazyla Wiôldżégò – ùżiwónô w niedzele Wiôldżégò Pòstu (òkróm Palmòwi Niedzelë), a téż we Wiôldżi Czwiôrtk, Wiôlgą Sobòtã, w Wilëjô Gòdów, wilëjô swiãta Pańsczégò Chrztu, dzéń sw. Bazyla Wiôldżégò (to je 1 stëcznika);
- Liturgiô Przedtim Pòswiãconëch Darów – ùżiwónô na ògle w strzodã i piątk òbczas Wiôldżégò Pòstu.
Bibliografiô
[edicëjô | editëjë zdrój]- Шмеман А. Д., Введение в литургическое богословие, Париж 1961.