Haruki Murakami

Z Wikipedia
Murakami w 2005

Haruki Murakami (村上春樹, Murakami Haruki; ùr. 12 stëcznika 1949 w Kioto) – znôny szerok w swiece dzysdniowi japòńsczi runita ë dolmôcz.

Biografijô[edicëjô | editëjë zdrój]

Ùrodzëł sã w Kioto, młodé lata spãdzëł w Kobe. Jegò starkã bëł buddajsczi mnich.

Skùńcził dramã w Klasykòwim Dzélu Lëteraturë Ùniwersytetu Waseda w Tokio w 1975 r. W latach 1974-1981, do grëpë z białką Yoko, sprôwiôł jazzowim klubã "Peter Cat" w dzélu Tokio Kokobunji.

Pierszą swòją pòwiesc, Hear the Wind Sing (1979), wëdôł jak bëł 30 lat stôri. Pò tim jak jã napisôł miôł jã wësłóné na lëteracczi kònkùrs, na jaczim to dobëł prawie pierszi plac ë nôdgrodã Gunzō. Nôslédnyma jegò ùsôdztwama bëłë: Pinball, 1973 (1980) ë Przigòda z òwcą (1982). Trilogijô (tzw. Trilogijô Szczura) òsta nôdgrodzonô Lëteracką Nôdgrodą Naoma dla zôczątkùjãcëch runitów. Nôslédné ksążczi tacze jak : Kùńc Swiata ë Hard-boiled Wonderland (1985, nôdgroda Junichi Tanizaki), Tuńczë, tuńczë, tuńczë (1988) ë Na pôłnié òd grëńcë, na zôpôd òd słuńca (1992) zmòcniłe jegò plac jakno runitë, a téż pòcygnãłé ze sobą zôpôdną pòpùlarnotã, òsoblëwié w [[Zjednóné Kraje Americzi |Zjednónëch Krajach Nordowi Americzi]]. W latach 1986-1988 mieszkôł Haruki Murakami w Italsce, dze to napisôł jedną z niewielu, w swòjim ùsôdztwie, realnëch pòwiesców, Norwegian Wood (1987). Ksążka dożda sã swòjegò wiôldżegò sukcesu, a sóm Murakami òstôł sã gwôzdą mediów. W 1991 r. przeprowôdzëł sã do USA, dze robił na Ùniwersytece Princeton, a òd 1993 na Ùniwersytece Williama Howarda Tafta w Santa Ana. Pò trzãseniu zemi jacze miało swój plac w Kobe, a téż pò gazowim napôdze sektë Nôwëższô Prôwda w tokijsczim metrze w 1995 r. przëjachôł nazôd do Japòńsczi. W tim to rokù wëdanô òsta Kronika ptôcha nacëgôcza, òtaksowónô przez kritików na nôwikszé lëteracczi dokôz runitë (nôgroda Yomiuri w 1996 r.). W 1997 napisôł Underground, w 1999 r. Sputnik Sweetheart, a w 2002 - Kafka nad mòrzã. Je ùsôdzcą czile zbiérków kôrbionków.

Murakami je téż ùsôdzcą dolaczënków z anielsczegò, taczich runitów jakno m.jin. Francis Scott Fitzgerald, Raymond Carver, John Irving, Truman Capote.

Kaszëbsczich dolmaczënków dożda sã proza Haruki Murakamiegò ze starnë wòlnegò karna ùsôdzców sparłãczonegò z kaszëbsczim lëteracczim pòrtalã Czëtnica.

Ùsôdztwò[edicëjô | editëjë zdrój]

Pòwiescë[edicëjô | editëjë zdrój]

Kaszëbsczi dolmaczënk z pòlsczegò wëdôwkù Òridżinalny titel
Rok wëdôwkù Titel Rok wëdôwkù Titel
felënk (an. Hear the Wind Sing) 1979 風の歌を聴け
Kaze no uta o kike
felënk (an. Pinball, 1973) 1980 1973年のピンボール
1973-nen no pinbōru
1995 Przigòda z òwcą 1982 羊をめぐる冒険
Hitsuji o meguru bōken
2004 Kùńc swiata ë hard-boiled wonderland 1985 世界の終りとハードボイルド・ワンダーランド
Sekai no owari to hādoboirudo wandārando
2006 Norwegian Wood 1987 ノルウェイの森
Noruwei no mori
2005 Tuńczë, tuńczë, tuńczë 1988 ダンス・ダンス・ダンス
Dansu dansu dansu
2003 Na pôłnié òd grańcë, na zôpôd òd słuńca 1992 国境の南、太陽の西
Kokkyō no minami, taiyō no nishi
2004 Kronika ptôcha nacëgôcza 1992-1995 ねじまき鳥クロニクル
Nejimaki-dori kuronikuru
2003 Sputnik Sweetheart 1999 スプートニクの恋人
Supūtoniku no koibito
2007 Kafka nad mòrzã 2002 海辺のカフカ
Umibe no Kafuka
2007 Pò smòrkù 2004 アフターダーク
Afutā Dāku
felënk (jap. 1Q84) 2009 1Q84
ichi-kew-hachi-yon

Zbiérczi kôrbionków[edicëjô | editëjë zdrój]

Ekranizacëje[edicëjô | editëjë zdrój]

  • Tony Takitani (2004, Japòńskô)
  • Na pôłnié òd grańcë (2006, Pòlskô)
  • All God's Children Can Dance (2007, USA)
  • Norwegian Wood (2010)


Bùtnowé lënczi[edicëjô | editëjë zdrój]