Òlëwa
Òlëwa (pòl. Oliwa, miem. Oliva) - to je dzys dzél Gduńska. Tu je archikatédra - môl pòchòwaniô ksyżeców Pòrénkòwi Pòmòrsczi. Òni tu mają stôrodôwny, czôrny grobówc. Dzys archikatédra gduńskô to je nôwôżniszi stôrodôwnota Òlëwë. Ten pòcëstersczi kòscół Swiãti Trójcë, Nôswiãtszi Marii Panienczi i swiãtégò Bernata je swiątnicą bazylikòwégò ôrtu. Zachòwało sã tuwò bòkadné wëpòsażenié (XVII-XVIII st.), w tim òrganë (XVIII st.). W 1186 rokù Sambòr I sprowadzył tu cëstersczich klôsztorników z Kòlbacza (Zôpadnô Pòmòrskô). Tu w cëstersczim klôsztorze 3 maja 1660 rokù béł pòdpisóny spòkój òlëwsczi. W archikatédrze są pòrtretë achtnionëch przez Kaszëbów ksyżëców np. Swiãtopôłka II. Òd 1831 rokù béł to parafialny kòscół, w 1925 rokù stôł òn sã katédrą, òd 1976 rokù miéjszą bazyliką, a òd 1992 rokù je to archikatédra. W katédrze wôrt je pòsłëchac mùzyczi stôrëch òrganów.
Rozmajitoscë
[edicëjô | editëjë zdrój]Aleksander Majkòwsczi napisôł, że Remùs miôł taczi nakôz: "Do Òliwë kòżdi Kaszëba, chòc le rôz jeden w żëcu, òdbëc pòwinien pielgrzimkã, bë sã pòmòdlëc na grobach ksążąt kaszëbsczich. (...)."
- To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.