Szkòla w Starzënie
Spòdleczno Szkòła w Starzënie do chtërny nôleżą dzecë ze: Starzëna, Pôrszkòwa, Kłanina, Môłégò Starzëna, Redoszewa.
Historiô Szkòłë
- W czasach zarabczeniô gôdanié pò pòlskù wënôszałò sã z dodomù. Czas germanizacji òstawiôł znamiona pò se na Pùcczi Zëmie. Piérszé zmiónczi ò szkòłowiznié pòchòdzą z 1718 r. Wëdowiôdómë sã z nich, że pierszô szkòła wëbùdowónô w Radoszewie w drëdzé pòłowie XIX wiekù. Do ti szkòłë chòdzëłë dzecë z Radëszewa i Pôrszkówa. W szkòle bëła jedna szkólnô Wanda Brelowskô.
- W 1868 r. w Redoszewié wëbùdowónô nowô szkòła, w chtërny ùczëłë sã dzecë z Redoszewa, Pôrszkòwa i Kłanina. Miéwcowie òkòlnëch miectwów ùgôdelë sã, że do ti szkòlë mdą chòdzëłë dzecë z nëch wsów. W szkòlë ti robilë szkólny:
- òd 1920 r.Tadeùsz Kùlik
- 1922r. Téòfil Nierzwiczi, Marta Nierzwickô, jich córka Téòfila Sieg.
- W Starzënie òrganizowanim òswiatë, juwerno jak w jinszich pòmòrszczich wsach zajimalë sã szkólny: Hipiòlit Górsczi i Tóna Chabòwsczi. Przez pierszé lata Górszczi robił sóm, miôł pòd dozérënkã 145 szkòłowników i robił baro cãżkò. Dopiérze w 1922 r. dostôł drëdżégò szkólnégò - TónaãChabòwsczégo. Hipòlit Górszczi sprôwiôł òbòwiązczi prowadnika starzińnsczi szkòłë, chtërnã przejmął pò prusczim szkólnym Janie Splett. Ùroczëzna przejimniãcô môla òdbëła sã 24 lëstopadnika 1920r. Z krôgam òbrzezków òbeznôł gò òbzérnik szkòlny w bëcé miestnëch wëszëznôw. Pò nim òbrzézczi te sprôwielë Paweł Jakùbek i Jan Grenda.
- Jan Grenda béł prowadnikã szkłlë w Stërzenie do wëbùchù II Wòjnë Swiatowi.
Władisłôw Kònefka béł przëczińcą i òrganizatorã bùdowë sëtmëklasowi szkòłë spòdleczny w Starzënië. Zbiérôł pieniãdze, òrganizowôł chłopów do robòtë przy ji bùdowie. Dzãka temù w 1936 rokù bëło òtemknienié sédmë klasowi szkòłë z trzëma mieszkaniama dlô szkólnëch. W tim czasu Kònefka béł radnym szkòłë i òkòlnégò òddzéla pòùczënë. Òstatnym dniã jegò żëcô béł 16 lëstopadnik 1939 rokù. Tegô dnia pò apelu wieczórnym òstôł przewiozłi do lasów Piôsnicë i rozstrzélóny. Òb czas wòjnë w szkòle w Starzënie dzecë ùczëłë sã w niemiecczim jãzëkù. Pò skùńczony wòjnie niemiecczich szkòlnëch zastąpiono pòlsczima: Tadeùsz i Wiktoria Wierzbiccë, Janina Pòdjaskô, Heléna Kùlik, Józef Główczewsczi, Francyszek Szëmikowsczi, Paweł Hejnowsczi, Jan Piepka i Téòfila Sieg z dòdomù Nierzwickô. Prowadnika szkłë béł Tadeùsz Kùlik. W pierszich latach chòwaniégò dzecë pisałë na grifie, a póznié w zesziwkach.
- W latach 1950- 1968 direkorã szkòłë w Starzënie béł Władisłôw Zwiewka, a szkólnyma: Renata John pò slëbnikù Bòhl, Jadwiga Fikùs pò slëbnikù Zielke, Téòfila Sieg, Lidwinia Stefanowskô, Janina Wróblewskô, Łucja Bizewskô, Tadeùsz Bëczkòwsczi i Zbigniew Mòskalenkò. W nëch latach szkólny co sztërk sã zmienielë. Dwiérnikã béł Józef Gaffke.
- W 1969 r. direktorã òstôł Marian Szulc, chtëren béł direktorã do 1978r. Pò nim bëlë: Maria Reszke, Renata Bòhl, Henrik Jakùbczik.
- W latach 1981-2003 direktorã szkòłé bëła Eléònora Sołtësińska, chtërna w 1989 r. zacziłã stôwianié nôwi szkòłë, ale z felënkù dëtków robòtë przerwelë. Pò czile latach nowi bùdink béł ùkuńczony. W 1996 r. bëło swiãto òtemknieniô nowi szkòłë w Starzënie. Bùdink stôri szkòłë pò ùprawienim òddelë nazôt dzecòm 01 séwnika 2001 rokù i dzejô do dzys dnia.
- Òd 1999 do 2019 w Starzënie dzejało gimnazjum.
- W séwnikù 2003 r. direkorã òstôł Artur Surmaj i je nim do dzys dnia.
- W 2006 r. Gimnazjum dostało miono Władisława Kònefczi.
- W séwniku 2016 r. òbchôdóny béł jubleùsz stôri szkòłë- 80 lat i 20 lat nowi szkòłë.
Bibliografiô[edicëjô | editëjë zdrój]
- Tekst Marzena Redlin szkólnô ze Spòdleczni Szkòlë w Starzënie
- Òdjimczi autorka Marzena Redlin, Maciej Wesołowski