Jón Twardowsczi

Hewòtny artikel òstôł napisóny przez òsobã jakô nie znaje perfektno kaszëbsczégò. Jãzëkòwô pòprôwnosc negò artikla wëmôgô werifikacëji.

Jón Twardowsczi (Jan Twardowski ùr. 1915 - ùm. 2006 rokù we Warszawie) - béł ksãdzã i wôżnym pòlsczim pòétą.

Biografiô

Ùrodzył sã w Warszawie 1 czerwińca 1915 rokù. Béł sënã Jana Twardowsczégò (1881-1945) i Anieli z dodomù Kòmderskô (1890-1971 ).Miôł trzë sostrë; Halina (ùr. 1911 r.) Lucyna (ùr. 1912 r.) i Maria (ùr. 1920 r.). Òchrzcëlë gò 4 lëpińca w Kòscele sw. Aleksandra w Warszawie. Dzectwò spãdzôł w Warszawie. Òd 1922 rokù ùcził sã w spòdleczny szkòle, a òd 1927 rokù w Gimnazjum miona Tadeùsza Czacczégò w Warszawie. W 1936 rokù ùdostôł swiadectwò dozdrzelałotë. Ju w gimnazjum béł prowadnikã gazétë „Kùzniô Młodëch”, gdze debiutowôł jakno pòéta. W 1937 rokù ùkôzôł sã pierszi zbiérk piérztów „ Powrót Andersena”. Òd 1935 rokù sztudérowôł pòlaszëznã na Warszawsczim Ùniwersytece. Òb czas II swiatowi wòjnë béł żôłniérzã Krajowi Armii, gdze wzgłùdzél w warszawsczim pòwstanim i òstał reniony. W 1944 rokù wstąpił do kònspiracyjny Dëchòwny Seminarëji w Warszawie. W 1948 rokù òstôł wëswiãcony na ksãdza. W lëpińcu òstôł wikarim parafii w Żbikòwie kòl Prùszkòwa. Téż tam ùcził religii w szkòle. Òd 1959 rokù béł rekorã Kòscoła Siostrów Wizytków w Warszawie. Wëkłôdôł téż w warszawsczim seminarium. Ùmarł 18 stëcznika 2006 rokù w bôlëcë w Warszawie. Òstał pòchòwóny w grobnicë dlô zasłużonëch w Kòscele Bòżi Òpatrznoscë.

Patronat

Ksądz Jón Twardowsczi je patronã wiele szkòłów, m.ji.n. Gimnazjum w Chònicach.

Nôdgrodë i òdznaczenia

Krziż Kòmandorsczi Òrderu Òdrodzeniô Pòlsczi (2006)
Nôdgroda PEN Clubu miona Roberta Gravesa (1980)
Òrder Ùsmiéchù (1996)
Lëterackô Nôdgroda miona Władisława Reymònta (1996)
Medal Pòlonia Mater Nostra Est (1999)
Doktorat honoris caùsa Katolëcczégò Lubelsczégò Ùniwersytetu (1999)
Òrder Ecce Hòmò (1999)
Nôdgroda Ikara(2000)
Nôdgroda Serca òd Dzëcy (2000)
Nôdgroda TOTUS (2001) to je taczi katolëcczi Nobel
Honorné òbëwatelstwò Tarnowsczich Górów (2003)
Nôdgroda Stolëcznégò Gardu Warszawë (2005)

Dokôz

Liryka ksãdza Twardowsczégò òpowiadô ò Bògù i lëdzach. W wiérztach òdnôszô sã téż do bòsczégò stwòrzeniô, do rodë, np. roscënów, zwierzãtów.

Nôbarżé znóné dokazë

Wiersze (1959)
O spacerze po cmentarzu wojskowym (1968)
Znaki ufności (1970)
Zeszyt w kratkę (1973)
Poezje wybrane (1979)
Niebieskie okulary (1980)
Rachunek dla dorosłego (1982)
Który stwarzasz jagody (1984, 1988)
Na osiołku (1986)
Nie przyszedłem pana nawracać (1986)
Patyki i patyczki (1988)
Sumienie ruszyło (1989, 1990)
Tak ludzka (1990)
Stukam do nieba (1990)
Nie bój się kochać (1991)
Niecodziennik (1991)
Nie martw się (1992)
Tyle jeszcze nadziei (1993)
Krzyżyk na drogę (1993)
Elementarz księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego (2000)
Pogodne spojrzenie (2003)
Mimo Wszystko (2003)

Nôbarżi znóné wiérztë

Aniele Boży
Bliscy i oddaleni
Do moich uczniów
Do świętego Franciszka
Kiedy mówisz
Który stwarzasz jagody
Poczekaj
Rachunek sumienia
Spieszmy się
Spoza nas (wiersz z banałem w środku)

Twardowsczi w mùzyce

2005 Mieczysław Szcześniak, Spoza nas (Wiersz z banałem w środku) [1]
2007 Gościniec, Spieszmy się kochać ludzi [2]
2015 Mieczysław Szcześniak, Nierówni [3]
2011 Justyna Reczeniedi & Con Passione, Nie płacz [4]

Bibliografiô

Zaworska Helena, Jestem, bo Jesteś. Rozmowy z księdzem Twardowskim, Kraków 1999
Zarębianka Zofia, Poezja wymiaru sanctum. Kamieńska. Jankowski. Twardowski, TN KUL 1992, s. 137-192, ISBN 83-85291-25-3;
A. Iwanowska, Serdecznie niemodny i szczęśliwie zapóźniony Jan Twardowski w oczach własnych, recenzentów i czytelników, Poznań 2000
J. Twardowski, Autobiografia. Myśli nie tylko o sobie. Tom I – Smak dzieciństwa, s. 80, Kraków 2006, ISBN 83-08-03926-X.
A. Sulikowski, Świat poetycki księdza Jana Twardowskiego, s. 313-332 [kalendarium], Lublin 1995
Milena Kindziuk, Zgoda na świat z ks. Janem Twardowskim rozmawia Milena Kindziuk, s. 268, M Wydawnictwo 2001, Kraków, ISBN 83-7221-228-7.
Stanisław Grabowski: Jan Twardowski. Kalendarium życia i twórczości 1915-2006. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 2006, s. 74. ISBN 83-205-4661-3.
Marian Schmidt: Niecodzienne rozmowy z księdzem Janem Twardowskim. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000.
A to co na krótko może być na zawsze. Warszawa: Wyd. Uniw. Warsz. 2007. [Autorzy: J. Puzynina, J. Sochoń, A. Lam, J. Prokop i in.]

Bùtnowé lënczi

[5]

To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.