Żabòwaté
Szablóna:Zwierzę infobox Żabòwaté (Ranidae), tzw. żabë włascëwé – rodzëzna płazów bezògònowëch zarechòwónëch do grëpë Neobatrachia. Do żabòwatëch nôleżi 16 ôrtów i ponad 350 gatënków. W Pòlsce żëje 6 gatënków płazów z ti rodzëznë.
Wëzdrzatk
[edicëjô | editëjë zdrój]Wëzdrzatk gatënków z ti rodzëznë je dosc teli jinorodny. Farwa skòrë to zelonosc i brunosc. Farwnosc mòże sã zmieniwac. Zanôlégò òd cządu rokù i farwë òtoczeniô. Cało żabòwatëch je smùkłé, kùńczënë dłudżé, òsoblëwie z tëłu, dziãka témù skôczą pò zemi.
Bùdowa
[edicëjô | editëjë zdrój]- 7 przodowklãsłëch krãgów przedkrzëżowëch, 8. krãg dwuwklãsłi, a trzón krãgu krzëżowégò wëpukłi z przodu i z tëłu,
- obrãcz barkòwô tipu nieruchòmégò,
- Jãzëk wiôldżi i przërosniãté przédnim kùńcym. Slédny kùńc jãzãka wòlny i pòdzelony na dwa płatë,
- Błonë bãbenkòwé i ùchò strzédny bëlno rozwiniãté,
- slédny kùńczënë wëdłużoné, dostosowóné do wëkònywaniô skòków i płëwaniô.
Sistematika
[edicëjô | editëjë zdrój]Do rodzëznë żabòwatëch nôleżą pòstãpny ôrtë:
- Amolops
- Babina
- Clinotarsus
- Glandirana
- Huia
- Humerana
- Hylarana
- Lithobates
- Meristogenys
- Odorrana
- Pelophylax
- Pseudorana
- Pterorana (jedurnym przedstôwcą je Pterorana khare)
- Rana
- Sanguirana
- Staurois
Rozrôdzanié
[edicëjô | editëjë zdrój]Westrzód żabòwatëch wëstãpùje dëmorfizm płcowi. Samce są zwëczajno jinszich rozmiarów jakno samice, mają rezonatorë, ùfarwienié gòdowé i jinszi cechë. Samce nawòłują samice mòcnim głosã. Ampleksus je pachòwi (u ôrtu Occidozyga jest pachwinowi). U wikszoscë gatënków zapłodzenié je bùtnowé. Samice skłôdają òd czile do czile tësãcy jaj co zanôlégù òd gatënkù w lóznym kłãbie abò do błocësti gniôzda. Z jaj wëkluwają się czijanczi, czasã równak ju przeòbrażoné żabczi.
Zachòwanié
[edicëjô | editëjë zdrój]Żabòwaté pòlują żadając nierëchlawò na swòją òfiarã, jaż ta sama sã zbliży. Òb czas gòdów wiele żab z ti rodzëznë przejôwiô mòcny terytorializm.
Gatunczi wëstãpùjącé w Pòlsce
[edicëjô | editëjë zdrój]
- żaba jezorkòwô (Pelophylax lessonae) to nômniészi, pòspòliti w Pòlsce, przedstôwca żab zelonëch.
- żaba wòdnô (Pelophylax esculentus) to hibrida żabë jezorkòwé i smiészczi. W pachwinach ë na slôdkach ni mają żółtëch plamów, co òdróżniwô ją òd żabë jezorkòwé.
- żaba smiészka (Pelophylax ridibundus) to nôwikszi przedstôwca żab zelonëch.
- żaba mòczarowô (Rana arvalis) to przedstôwca żabòwatëch pòtikany w naji lasach i łąkach. Je baro pòdobnô do żabë trôwné.
- żaba dalmatińskô (Rana dalmatina) to przedstôwca żabòwatëch baro rzôdkò pòtikany w najim kraju. Pòtrafi skôkac na 2m w dôl.
- żaba trôwnô (Rana temporaria) to przedstôwca żabòwatëch bëtnëch w Eùropie i Azjë, czãsto pòtikany w naji lasach.
Jinszi gatënczi
[edicëjô | editëjë zdrój]- żaba rëczącô (Rana catesbeiana)
- żaba strëmiéńowô (Rana graeca)
- żaba szpańskô (Rana iberica)
- żaba włoskô (Rana latastei)
- żaba Bergera (Rana bergeri)
- żaba jońskô (Rana epeirotica)
- iberyjskô żaba wòdnô (Rana perezi)
- żaba albańskô (Rana shqiperica, syn. Pelophylax shqiperica)
- żaba Grafa (Rana grafi)
- żaba gòliat (Conraua goliath)
- żaba buczącô (Pyxicephalus adspersus)
Bibliografiô
[edicëjô | editëjë zdrój]- Rząd: Płazy bezogonowe Anura. W: W. Zamachowski, A. Zyśk. Strunowce Chordata, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1997, ISBN 83-86841-92-3.
- http://www.medianauka.pl/zabowate