Swiãtopôłk II

Swiãtopôłk II Wiôldżi (ùr. przed 1195 - ùm. 11 stëcznika 1266) - ksążã pòrénkòwi Pòmòrzczi 1220^[1]-1266. Kòle 1226 rokù òn Gduńskòwi nadôł lubecczé gardowé prawò. W 1227 rokù ten ksążã dôł pòstawic klôsztór dominikónów w Gduńskù. W 1231 papiéż Grégòr IX òbjimnął gò ë jegò sëna Mscëwòja II protekcëją Apòstolsczi Stolecë (personas et terras vestra sub beati Petri et nostra protectione suscipimus)[2]. W latach 1238-1253 Swiãtopôłk II wòjowôł z Krzëżôkama[3]. W „Krónice wiôlgòpòlsczi” je napisóné, że w 1258 rokù Wartësłôw III, „ksyżã Kaszëbów wëcygnął procëm Swiãtopôłkòwi, ksyżëcu Pòmòrzô, z wòjskã Wiôlgòpòlónów, chtërné ksyżã wiôlgòpòlsczi Bòlesłôw przësłôł na pòmòc, i z biskùpã kamiéńsczim. I czej przëszedł w òkòlé Słëpska, co sã jinaczi zwôł Stolp, òstawił biskùpa i jegò wòjskò (...), sóm [znôw] z wiôldżim wòjskã dzyrzkò rénowôł zemie Swiãtopôłka”. Nimò to dobiwcą òstôł Swiãtopôłk II. Jegò białką bëła Eufrozyna - sostra wiôlgòpòlsczégò ksąża. Wierã jegò córecznica - Eùfemiô bëła królewą w Norwesce. Kaszëbskò-Pòmòrsczé Zrzeszenié pòstawiło szlachòtã tegò ksąża w Gduńskù, je ona wialdżim dokôzem artistë W. Sampa, chtëren zrobił snôzą robòtã. W niedzelã 22 zélnika 2010 rokù, òb czas dominikańsczégò jôrmarkù przëjachalë ricerze z Bëtowa i bëło ùroczëznowé òdkrëcé négò pomnika, na chtërnégò pòstamence je nôpis "Zrzeszonëch naju nicht nie złómie".

Swiãtopôłk w kaszëbsczi lëteraturze i kùńszce

O pòstacëje ksyżëca Jan Trepczik mô nadczidnioné w drëdżi zwrotce kaszëbsczégò himnu - "Sambòrów miecz i Swiãtopôłka biôtczi. W spòsobie ce dlô nas ùchòwałe...", co pòkazywô, że dobëtné wòjnë z Krzëżôkama są dzélã nôrodny spôdkòwiznë Kaszëbów. Ksążã Swiãtopôłk pòjôwiô sã kòl H. Derdowsczégò, a téż w dokôzu D. Majkòwsczégò "Bùdzta spiącëch. Kaszëbsczé zwiercadło", chtëren dobéł w kònkùrsu m. Jana Drzéżdżona w dzélu prozë.

H. Derdowsczi napisôł: "Jegò wiecznie pamniãtałë bãdą nasze dzecë, Bò granice Kaszëb rozcygł dalek do Notecë.", a Aleksander Majkòwsczi w pòwiesce „Żëcé i przigòdë Remùsa” mô napisóne: "Wezta sobie przikłôd z tich prãtów - rzekł ksąże Swiãtopôłk. - Zrzeszonych waju nicht nie złómie, ale w pòjedinkã waju zniszczą!"

Dopisënczi

↑ F. Cenôwa: Trze rosprave: przez Stanjisława ; wóros Kile słóv wó Kaszebach e jich zemji przez Wójkasena, Kraków: Nak. Ksi. i Czcion. pod Sową, 1850, s. 6 -7 [1]

Lëteratura

J. Borzyszkowski, J. Mordawski, J. Treder: Historia, geografia, język i piśmiennictwo Kaszubów; J. Bòrzëszkòwsczi, J. Mòrdawsczi, J. Tréder: Historia, geògrafia, jãzëk i pismienizna Kaszëbów,; pòd red. Jana Mòrdawsczégò, tołmaczënk Jerzi Tréder, Wëdowizna M. Rôżok przë wespółrobòce z Institutã Kaszëbsczim, Gduńsk 1999[4]
Kaszubi : dzieje i kultura : przewodnik po wystawie = Kaszëbi : historëjô ë kultura : prowadnik / [tekst i scenariusz Maria Babnis, Edmund Kamiński, Anna Kwaśniewska ; red. Tadeusz Bolduan]. Gdańsk-Oliwa ; Wejherowo, 1992.
Gerard Labùda Historia Kaszubów w dziejach Pomorza t.1 Czasy średniowieczne, Gdańsk 2006.

Bùtnowé lënczi

Òbaczë téż

Òlëwsczi Park

To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.

Commons

Òbôcz galerëjã na Wikimedia Commons:
Swiãtopôłk II

[1] F. Cenôwa: Trze rosprave: przez Stanjisława ; wóros Kile słóv wó Kaszebach e jich zemji przez Wójkasena, Kraków: Nak. Ksi. i Czcion. pod Sową, 1850, s. 6 -7 [1]

[1]