Stutthof - rozeszłoscë midzë wersjama
Szëmańsczi / von Wiecki |
red., definicjô |
||
Linijô 1: | Linijô 1: | ||
[[Òbrôzk:KL Stutthof 01.jpg|thumb| |
[[Òbrôzk:KL Stutthof 01.jpg|thumb|200px|Stutthof - kòncentracyjny lager]] |
||
[[Òbrôzk:N0741 kl stutthof.jpg|right|thumb| |
[[Òbrôzk:N0741 kl stutthof.jpg|right|thumb|200px|Piec w krematorëji (môl pôleniô trupów) w KL Stutthof]] |
||
[[File:Rudolf Spanner tablet (1).JPG |
[[File:Rudolf Spanner tablet (1).JPG|thumb|200px|Tôblëca o KL Stutthof w [[Gduńsk]]ù]] |
||
'''Stutthof''' |
'''Stutthof''' – niemiecczi kòncentracëjny lager, chtëren béł zbùdowóny we wsë [[Sztutowò]]. Dzejôł òbczas II swiatowi wòjnë (òd 2 séwnika 1939 do 9 maja 1945). Bëło w nim wiele Kaszëbów, Pòlôchów, Żëdów i jinëch lëdzy. Ten lager pòchłonãł tësące òfiarów, w tim wiele kaszëbsczi jinteligencëji. Òd 1944 rokù do ùsmiercaniô lëdzy służił tu gaz. Wiele lagrowëch zdżinãło téż w "marszu smiercë" z tego lagru w 1945 rokù. Òfiarów bë bëło wicy, ale kąsk lepi bëło òd [[Niestãpòwò|Niestãpòwa]], bò [[Kaszëbi]] w dardze dôwale lagrowim jesc i òni miele miszi głód. Grobë lagrowëch są m. jin. w [[Lëzëno|Lëzënie]], [[Łãczëce|Łãczëcach]], [[Strzépcz]]u, [[Żukòwò|Żukòwie]], a nawetka na òstrowie w [[Dëńskô|Dëńsce]], bò tam trafia barka z nima. W tim lagrze bëlë m. jin. [[Francyszk Grucza]], [[Jan Rómpsczi|Jón Rómpsczi]] i [[Lubòmir Szopińsczi]]. |
||
Smierc w lagrze Stutthof nalezlë m. jin. [[Katolëcczi Kòscół|katolëcczi]] ksãża: |
|||
* [[Kònstantin Krefft]] (ùr. [[7 strumiannika]] [[1867]] w [[Lubniô|Lubni]] - ùm. [[11 czerwińca]] [[1940]] w lagrze Stutthof) - béł ksądz doktor, a je Słëga Bòżi w [[Katolëcczi Kòscół|Katolëcczim Kòscele]]. |
|||
* [[Władisłôw Szëmańsczi]] (ùr. [[5 łżëkwiôta]] [[1901]] w [[Domôtówkò|Domôtówkù]] - ùm. [[11 stëcznika]] 1940 w lagrze Stutthof) - béł ksądz w [[Wòlny Gard Gduńsk|Wòlnym Gardze Gduńsk]], a je Słëga Bòżi w Katolëcczim Kòscele. |
|||
* [[Kònstantin Krefft]] (ùm. [[11 czerwińca]] [[1940]]); |
|||
* [[Bernhard von Wiecki]] (ùr. [[29 gromicznika]] [[1884]] w [[Szatarpë]] - ùm. 11 stëcznika 1940 w lagrze Stutthof) - béł ksądz, a je Słëga Bòżi w Katolëcczim Kòscele. |
|||
* [[Władisłôw Szëmańsczi]] (ùm. [[11 stëcznika]] 1940); |
|||
* [[Bernhard von Wiecki]] (ùm. 11 stëcznika 1940) . |
|||
{{stub}} |
|||
==Lëteratura== |
==Lëteratura== |
||
* Ùmiérelë z głodu jak mùchë. Z Alfónksã Blockã z Bólszewa gôdôł [[Eugeniusz Prëczkòwsczi|Eùgeniusz Prëczkòwsczi]]. „Pomerania” z 2013 r. nr 7-8, ss. 16-17. |
* Ùmiérelë z głodu jak mùchë. Z Alfónksã Blockã z Bólszewa gôdôł [[Eugeniusz Prëczkòwsczi|Eùgeniusz Prëczkòwsczi]]. „Pomerania” z 2013 r. nr 7-8, ss. 16-17. |
||
* [http://www.schuelerundjugendbegegnung.de/ag01.htm ''Geschichte der Kaschuben''] |
|||
{{commons|Category:Stutthof concentration camp}} |
{{commons|Category:Stutthof concentration camp}} |
Wersëjô z 15:10, 27 stë 2016
Stutthof – niemiecczi kòncentracëjny lager, chtëren béł zbùdowóny we wsë Sztutowò. Dzejôł òbczas II swiatowi wòjnë (òd 2 séwnika 1939 do 9 maja 1945). Bëło w nim wiele Kaszëbów, Pòlôchów, Żëdów i jinëch lëdzy. Ten lager pòchłonãł tësące òfiarów, w tim wiele kaszëbsczi jinteligencëji. Òd 1944 rokù do ùsmiercaniô lëdzy służił tu gaz. Wiele lagrowëch zdżinãło téż w "marszu smiercë" z tego lagru w 1945 rokù. Òfiarów bë bëło wicy, ale kąsk lepi bëło òd Niestãpòwa, bò Kaszëbi w dardze dôwale lagrowim jesc i òni miele miszi głód. Grobë lagrowëch są m. jin. w Lëzënie, Łãczëcach, Strzépczu, Żukòwie, a nawetka na òstrowie w Dëńsce, bò tam trafia barka z nima. W tim lagrze bëlë m. jin. Francyszk Grucza, Jón Rómpsczi i Lubòmir Szopińsczi.
Smierc w lagrze Stutthof nalezlë m. jin. katolëcczi ksãża:
- Kònstantin Krefft (ùm. 11 czerwińca 1940);
- Władisłôw Szëmańsczi (ùm. 11 stëcznika 1940);
- Bernhard von Wiecki (ùm. 11 stëcznika 1940) .
Lëteratura
- Ùmiérelë z głodu jak mùchë. Z Alfónksã Blockã z Bólszewa gôdôł Eùgeniusz Prëczkòwsczi. „Pomerania” z 2013 r. nr 7-8, ss. 16-17.
- Geschichte der Kaschuben