Słuńce - rozeszłoscë midzë wersjama

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersëjô z 16:55, 24 lës 2019

Słuńce (łacyńsczé Sol, Helius, grecczé Ἥλιος, symbòl: ☉ ) – centralnô gwiôzda Słuńcowégò Ùstawù, wkół jaczi krążi Zemia, jinszé planetë tegò ùkładu, karzełkòwi planetë, a téż môłi cała Słuńcowégò Ùstawù. Słuńce skłôdô sã z gòrący plazmë, jaką ùtrzëmiwô grawitacjô i jaką sztôłtëje magneticzné òkrãżé. Słuńce je zwiãksza jidealnie kùlësté^[1], mô strzédnicã kòl 1 392 684 km (kòl 109 razy wikszą jak Zemia). Masa słuńca (1,989 ×10³⁰ kg) je kòl 333 tësący razy wikszô niżlë masa Zemi i to je kòl 99,86% całowny masë Słuńcowégò Ùstawù. Kòle trzë czwiôrté masë Słuńca twòrzi wòdzëk, resztã zôs przede wszëtczim hél. Pòòstałi dzél (1,69%, co òdpòwiôdô kòl 5600 masóm Zemi) twòrzą cãższi pierwiôstczi, w tim m. jin. krziseń, wãdżel, néón i żelazło. Do Zemi dochôdô słuńcowô energiô baro wôżnô dlô żëcégò na ni.

Pòzwë Słuńca w słowiańsczich jãzëkach, w tim w pòlsczim i kaszëbsczim, wëwòdzą sã òd prasłowiańsczégò słowa *slnъce^[2]. Słowa krewny kaszëbsczémù „słuńcu” to m. jin. biôłorusczé сонца (sonca), czesczé slunce, rusczé солнце (sołnce), słowaccze slnko i ùkrajińsczé сонце (sonce).

Astronomicznym symbòlã Słuńca jawi sã òkrąg z pùnktã we westrzódkù: ☉ (Unicode: 2609).

Słuńcowi Ùstôw Słuńcowi Ùstôw

Słuńce \| Merkùri \| Wenus \| Zemia \| Mars \| Ceres \| Jupiter \| Saturna \| Ùran \| Neptun \| Orkus \| Pluton \| Haùmea \| Quaoar \| Makemake \| Gonggong \| Eris \| Sedna
Miesądz · pas planétoidów · pas Kùiperô · blón Oortô

Przëpisczi

↑ How Round is the Sun?
↑ Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa–Bielsko-Biała 2009, s. 376, ISBN 978-83-262-0146-2.

[1] How Round is the Sun?

[2] Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa–Bielsko-Biała 2009, s. 376, ISBN 978-83-262-0146-2.

[1]

[2]

Wersëjô z 23:09, 17 lës 2018 Edicëjô Grawiton (diskùsëjô \| wkłôd) 1 edycja D dt Znakòwnik: Wizualny editora ← Pòprzédnô edicëjô		Wersëjô z 16:55, 24 lës 2019 Edicëjô doprowadzë nazôd PiotrMig (diskùsëjô \| wkłôd) 2 edycje Nie podano opisu zmian Znakòwnik: Wizualny editora Nôslédnô edicëjô →
Linijô 1:		Linijô 1:
	[[Òbrôzk:~~2012-07-26~~ 16-~~13-01~~-~~sun~~.jpg\|~~thumb~~\|Słuńce]]		[[Òbrôzk:The Sun by the Atmospheric Imaging Assembly of NASA's Solar Dynamics Observatory - 20100819-02.jpg\|mały\|Słuńce]]


	'''Słuńce''' ([[łacyńsczi jãzëk\|łacyńsczé]] ''Sol'', ''Helius'', [[grecczi jãzëk\|grecczé]] ''Ἥλιος'', symbòl: ☉ ) – centralnô gwiôzda [[Słuńcowi Ùstôw\|Słuńcowégò Ùstawù]], wkół jaczi krążi [[Zemia]], jinszé planetë tegò ùkładu, karzełkòwi planetë, a téż môłi cała Słuńcowégò Ùstawù. Słuńce skłôdô sã z gòrący plazmë, jaką ùtrzëmiwô grawitacjô i jaką sztôłtëje magneticzné òkrãżé. Słuńce je zwiãksza jidealnie kùlësté<ref>[http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2008/02oct_oblatesun ''How Round is the Sun?'']</ref>, mô strzédnicã kòl 1 392 684 km (kòl 109 razy wikszą jak Zemia). Masa słuńca (1,989 ×10<sup>30</sup> kg) je kòl 333 tësący razy wikszô niżlë masa Zemi i to je kòl 99,86% całowny masë Słuńcowégò Ùstawù. Kòle trzë czwiôrté masë Słuńca twòrzi wòdzëk, resztã zôs przede wszëtczim hél. Pòòstałi dzél (1,69%, co òdpòwiôdô kòl 5600 masóm Zemi) twòrzą cãższi pierwiôstczi, w tim m. jin. [[krziseń]], [[wãdżel]], [[néón]] i [[żelazło]]. Do Zemi dochôdô słuńcowô energiô baro wôżnô dlô żëcégò na ni.		'''Słuńce''' ([[łacyńsczi jãzëk\|łacyńsczé]] ''Sol'', ''Helius'', [[grecczi jãzëk\|grecczé]] ''Ἥλιος'', symbòl: ☉ ) – centralnô gwiôzda [[Słuńcowi Ùstôw\|Słuńcowégò Ùstawù]], wkół jaczi krążi [[Zemia]], jinszé planetë tegò ùkładu, karzełkòwi planetë, a téż môłi cała Słuńcowégò Ùstawù. Słuńce skłôdô sã z gòrący plazmë, jaką ùtrzëmiwô grawitacjô i jaką sztôłtëje magneticzné òkrãżé. Słuńce je zwiãksza jidealnie kùlësté<ref>[http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2008/02oct_oblatesun ''How Round is the Sun?'']</ref>, mô strzédnicã kòl 1 392 684 km (kòl 109 razy wikszą jak Zemia). Masa słuńca (1,989 ×10<sup>30</sup> kg) je kòl 333 tësący razy wikszô niżlë masa Zemi i to je kòl 99,86% całowny masë Słuńcowégò Ùstawù. Kòle trzë czwiôrté masë Słuńca twòrzi wòdzëk, resztã zôs przede wszëtczim hél. Pòòstałi dzél (1,69%, co òdpòwiôdô kòl 5600 masóm Zemi) twòrzą cãższi pierwiôstczi, w tim m. jin. [[krziseń]], [[wãdżel]], [[néón]] i [[żelazło]]. Do Zemi dochôdô słuńcowô energiô baro wôżnô dlô żëcégò na ni.