Afrika

Z Wikipedia
Afrika - satelitarny odjimk
Commons
Commons
Òbôcz galerëjã na Wikimedia Commons:
Afrika

Afrika – stolemna dzél swiata, na pôłnie od Eùropë i na zôpadze od Azëji, z chtërną je sparłaczona lądowo przez Suez. We wschòdnym i pôłniowim dzélu Africzi roscą nisczé i wësoczé trôwë, pòjedińczé drzewa (palmë, baòbabë, akacje), a téż préklowaté chwarzna.

Lëdztwò[edicëjô | editëjë zdrój]

Afrika

W Africe mieszkô kòle 920 mln lëdzy.

Kraje Africzi[edicëjô | editëjë zdrój]

W Africe je 54 państwów ë zanôléżnych òbéńdów.

Fana Państwò Nôrodné miono kraju Stolëca Ùrzãdné i brëkòwané jãzëczi Dëtkòwô jednota
Algieriô abò Algierskô Algeria Algiers arabsczi, berbersczi, francësczi Algiersczi dënar
Angòlô Angola Luanda pòrtugalsczi, Kikongo, Kimbundu, Umbundu Angòlskô kwanza
Benin Benin Porto Novo francësczi, Yòruba, Fòn CFAńsczi frank
Bòtswanô Botswana Gaborone Setswana, anielsczi Botswańskô pula
Bùrkina Fasò Burkina Faso Ouagadougou francësczi, Mòoré, Fula, Dioula Zôpadnôafrikańsczi CFAńsczi frank
Bùrundi Burundi Gitega Kirundi, francësczi Bùrundiańsczi frank
Czad Chad N'Djamena francësczi, arabsczi CFAńsczi frank
Demòkraticzna Repùblika Kòngo DR Congo Kinshasa francësczi, Lingala, Kikongo, Swahili, Tshiluba Kòngolësczi frank
Dżibùti Djibouti Dżibùti (gard) francësczi, arabsczi, Afarsczi, Somali Dżibùtëńsczi frank
Egipt Egypt Kairo arabsczi (egipsczi dialekt) Egipsczi funt
Eritrejô Eritrea Asmara Tigrinya, Beja, arabsczi, Tigre, Kunama, Saho, Bilen, Nara, Afar, anielsczi Eritreańskô nakfa
Eswatini abò Swaziland Eswatini {Swaziland) Mbabane Swazi jãzëk, anielsczi Swazisczi lilangeni, pôłniowôafrikaańsczi rand
Etiopiô Iትዮጵያ Ītyōṗṗyā Addis Abeba Amharsczi Etiopsczi birr
Gabón Gabon Libreville francësczi, Fang, Myene, Punu, Nzebi CFAńsczi frank
Gambiô Gambia Banjul anielsczi, Mandinka, Fula, Wolof, Serer, Jola Gambijsczi dalasi
Ghanô Ghana Accra anielsczi, Asante Twi, Bono, Dagbani, Frafra, Kusaal, Hausa Ghańsczi cedi
Gwinejô Guinea Conakry francësczi, Fulani, Mandinka, Susu Gwinejsczi frank
Gwinejô Bissau Guinea-Bissau Bisseau pòrtugalsczi, górnowinejsczi kreole Zôpadnôafrikańsczi CFAńsczi frank
Kamerùn Cameroon Yaoundé francësczi, anielsczi, Fula, Ewondo CFAńsczi frank
Keniô Kenya Nairobi Swahili, anielsczi Kenijsczi sziling
Kòmòrë Comoros Islands Moroni kòmòrôńsczi, francësczi, arabsczi Kòmòròńsczi frank
Kòngo Congo Brazzaville francësczi, Kituba, Kikongo, Lingala CFAńsczi frank
Lesòthò Lesotho Maseru Sotho, anielsczi Lesothòńsczi loti
Liberiô Liberia Monrowia anielsczi Liberańsczi dolar
Libiô Libya Tripolis arabsczi, berbersczi Libijsczi dinar
Madagaskar Madagascar Antananarivo Malagasczi, anielsczi Malagasczi ariary
Malawi Malawi Lilongwe Chichewi, anielsczi Malawijskô kwacha
Mali Mali Bamako francësczi, Bambara Zôpadnôafrikańsczi CFAńsczi frank
Marokò Morocco, al-Maġhrib Rabat arabsczi, francësczi, Marokańsczi dirham
Maùretaniô Mauritania Nouakchott francësczi, anielsczi Maùretańskô ouguiya
Maùritjùs Mauritius Port Louis Kreole, Bhojpuri, francësczi, anielsczi Mauritjùskô rupia
Mòzambik Mozambique Maputo pòrtugalsczi Mòzambijsczi metikal
Namibiô Namibia Windhoek Afrikaans, anielsczi, miemiecczi, RuKwangali, Setswana, siLozi, !Kung Nambijsczi dolar
Niger Niger Niamey Hausa, Kanuri, francësczi, arabsczi Zôpadnôafrikańsczi CFAńsczi frank
Nigeriô Nigeria Abuja Hausa, Igbo, Joruba, anielsczi Nigeriôńskô naira
Òstrowë Swiãtégò Tomasza i Ksążãcô São Tomé e Príncipe São Tomé pòrtugalsczi, saotomeńsczi kreole, forro, angòlsczi kreole Saotomeńskô dobra
Pôłniowô Afrika, RPA South Africa Pretoria, Johannesburg, Bloomfontain Zulu, Xhosa, Sotho, Tswana, Afrikaans, anielsczi Pôłniowôafrikaańsczi rand
Pôłniowi Sùdan South Sudan Juba Bari, Dinka, Luo, Murle, Nuer, Zande, Jubôarabsczi, anielsczi Pôłniowôsùdańsczi funt
Repùblika Zelonégò Przilądka Cape Verde Praia pòrtugalsczi, zelonòprzilądkòsczi creole Zelonòprzilądkòsczi escudo
Repùblika Westrzódnoafrikańskô Central African Republic Bangui francësczi, sango CFAńsczi frank
Równikòwô Gwinejô Equatorial Guinea Molobo szpańsczi, francësczi, pòrtugalsczi, Fang, Bube, Combe, Annobonesczi, Igbo CFAńsczi frank
Rwandô Rwanda Kigali Swahili, francësczi, anielsczi Rwandejsczi frank
Senegal Sénégal Dakar francësczi, Wolof Zôpadnôafrikańsczi CFAńsczi frank
Seszele Seychelles Victoria francësczi, anielsczi, seszelsczi kreole Seszelskô rupiô
Sierra Leone Sierra Leone Freetown (Sierra Leone) Temne, Mende, anielsczi Sierraleońsczi leon
Somaliô Somalia Mogadishu Somali, arabsczi Somalsczi sziling
Sùdan Sudan Chartum Sùdańskôarabsczi, anielsczi Sùdańsczi funt
Tanzaniô Tanzania Dodoma Swahili, anielsczi Tanzańsczi sziling
Togo Togo Lomé Ewe, Kabiyé, francësczi, Zôpadnôafrikańsczi CFAńsczi frank
Tùnezjô Tunisia Tunis arabsczi, berbersczi, francësczi Tùnezejsczi dinar
Ùgandô Uganda Kampala Swahili, anielsczi Ùgandejsczi sziling
Zambiô Zambia Lusaka Bemba, Nyanja, Tonga, Lozi, anielsczi Zambijsko kwacha
Zôpadnô Sahara, dzelowô Sahrawi Western Sahara; dzelowô Sahrawi Laayounea, Tifariti arabsczi, francësczi Sahrawiskô peseta, marokańsczi dirham, algersczi dinar, mauritansko ouguiya
Zimbabwe Zimbabwe Harare Shona, Ndebele, klikowi Koisan, anielsczi, Sotho, Tonga, Tswana, Xhosa, etc. Zimbaweńsczi rozrachunkowi brutto dolar (zolar), pôłniowôafrikaańsczi rand, amerikańsczi dolar, eùro
Ùbrzég Słoniowëch Kłów Côte d'Ivoire Yamoussoukro francësczi, Bété, Dioula, Baoulé, Abron, Agni, Cebaara, Senufo, etc. Zôpadnôafrikańsczi CFAńsczi frank

Zanôléżné teritoria: Ceuta | Kanarejscze Òstrowë | Madera | Melilla | Òstrów Sw. Helenë | Pelagijscze Òstrowë | Réunion | Sokotra

Teritoria z ògrańczoném ùznaniém: Somaliland | Zôpadnô Sahara (Sahrawi)

Głowica z Africzi w mùzeum w Gduńskù
Państwa w Africe
Algieriô | Angòlô | Benin | Bòtswanô | Bùrkina Faso | Bùrundi | Centralnô Afrika | Czad | DR Kòngo | Dżibùti | Egipt | Eritrejô | Eswatini | Etiopiô | Gabón | Gambiô | Ghanô | Gwinejô | Gwinejô Bissau | Kamerùn | Keniô | Kòmòrë | Kòngo | Lesòthò | Liberiô | Libiô | Madagaskar | Malawi | Mali | Marokò | Maùretaniô | Maùritjùs | Mòzambik | Namibia | Niger | Nigeriô | Òstrowë Swiãtégò Tomasza i Ksążãcô | Pôłniowô Afrika | Pôłniowi Sùdan | Zeloni Przilądk | Równikòwô Gwinejô | Rwandô | Senegal | Seszele | Sierra Leone | Somaliô | Sùdan | Tanzaniô | Togo | Tunezjô | Ùgandô | Zambiô | Zimbabwe | Ùbrzég Słoniowëch Kłów
Zanôléżné teritoria: Ceuta * Kanarejscze Òstrowë * Madera * Melilla * Òstrów Sw. Helenë * Pelagijscze Òstrowë * Réunion * Sokotra
Teritoria z ògrańczoném ùznaniém: Somaliland | Zôpadnô Sahara (Sahrawi)


To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.